Het kan je als ouder behoorlijk wat kopzorgen bezorgen als je kind niet of nauwelijks wilt eten, of alleen maar gezónde voeding categorisch weigert. Niet helemaal ongegrond natuurlijk, want we weten allemaal dat een kinderlichaam in de groei is en alleen daarom al de juiste voeding nodig heeft. Wat dan precies juiste voeding, of gezonde voeding inhoudt, dat kan ik heel kort en bondig omschrijven: veel fruit, veel groente, voldoende eiwitten en gezonde koolhydraten en uiteraard geen suiker en snelle koolhydraten.
Eh…. allemaal leuk en aardig… maar hoe doe je dat dan??
Als moeder van 3 kinderen, die op het moment van dit schrijven 5, 13 en 14 jaar zijn, weet ik als geen ander hoe lastig dit kan zijn. Ook ík heb in het verleden de nodige strijd geleverd om – met name – de middelste te voorzien van goede voeding. De middelste was bij ons de meest lastige eter en drinker. Inmiddels eet en drinkt hij alles wat hij op zijn bord krijgt, maar als hij het niet kent dan werpt hij er nog altijd eerst een kritische blik op. Aard van het beestje denk ik dan maar ;-).
Het behoeft geen betoog dat een ieder voldoende nutriënten binnen moet krijgen om het lichaam te voorzien van voldoende vitaminen en mineralen. Onze organen hebben dit nodig om werk 24/7 te kunnen volbrengen. Natuurlijk is ons lichaam in staat om eventjes zonder een dagelijkse dosis nutriënten te overleven, zo zit ons mechanisme nu eenmaal in elkaar, maar uiteindelijk moet dit toch weer aangevuld worden. Lichamelijke klachten en symptomen, en vaak ook ziektes, kunnen een teken zijn dat er toch echt een tekort is ontstaan.
In dit daglicht kan je begrijpen dat kinderen éxtra nutriënten nodig hebben. Een kinderlichaam moet immers 24/7 nog veel meer werk verrichten. En juist bij de meeste kinderen ontgaat dit nut van goede voeding volledig. Hoe krijg je deze lastige eters toch aan het eten?
Tips om je kind te helpen aan gezonde voeding:
- Neem je kind mee naar de supermarkt en leg uit wat je koopt voor het avondeten
Kinderen maken op een natuurlijke manier kennis met de voedingsproducten die er zijn. Als je hierbij de tijd neemt om aan je kind uit te leggen wát je (niet) koopt en waaróm je het (niet) koopt, dan zal je merken dat je kind ‘onbewust bewuster’ wordt van voeding. Het leert de verschillende soorten groenten en fruit kennen en het leert wat gezonde en ongezonde producten zijn. - Neem de tijd om het eten te bereiden
Laat je kind zien dat je aandacht en tijd besteed aan het bereiden van het eten. Ook al zal je kind niet spontaan roepen ‘lekker mama!’, je kind zal wél leren dat goede voeding belangrijk is en dat je hier zorg aan hoort te besteden. - Eet altijd aan tafel
In aansluiting op de vorige tip, is het ook belangrijk om voeding met zorg op te eten. Eten is geen bijzaak maar een hoofdzaak; neem hier dan ook de tijd voor en ga daarom met het hele gezin tegelijkertijd aan tafel zitten. Daarnaast is het voor de spijsvertering ook beter, omdat je door je rechte houding aan tafel de voeding de gelegenheid geeft via de slokdarm naar de maag te gaan. - Laat je kind altijd alles proeven
De smaak van een kind en volwassene is niet aangeboren, maar wordt ontwikkeld. Iedereen kan zichzelf leren eten door altijd te proeven aan diverse smaken. Dit betekent niet dat je het meteen lekker hoort te vinden. Je kind kan wel zo’n 10 tot 15 keer moeten proeven alvorens iets te lusten. Heb dus geduld en blijf proberen! - Kies voor 2 soorten groenten per dag
Een kind heeft zo’n 300 gram groenten per dag nodig om voldoende nutriënten binnen te krijgen. Maar als je 300 gram broccoli op het bord van je kind legt, dan zal je kind er letterlijk als een berg tegenop kunnen zien om het op te eten. Kies daarom voor 2 verschillende soorten van elk 150 gram groenten. Je kan dan ook nog variëren: één groentesoort die je kind goed lust en één groentesoort dat je kind nog moe leren te eten. - Om en om: hapje lekker, hapje minder lekker
Kies je voor tip nummer 5, dan kan je kind om-en-om hapjes nemen: een hapje van de lekkere groente en vervolgens een hapje van de minder lekkere groente. - Verpak de groenten in een éénpansgerecht
Veel kinderen zijn gek op éénpansgerechten, het eet immers lekker makkelijk weg. Eénpansgerechten zijn daarom ideaal om je kind verschillende soorten groenten te laten eten. Snijd de groenten zo klein mogelijk, dan kan het niet herkend worden in het gerecht. En je kind krijgt tóch voldoende nutriënten binnen. - Zorg dat het eten niet te kruidig is
De smaak van kinderen moet nog ontwikkeld worden; ze zijn daarom extra gevoelig voor nieuwe smaken. Maak het eten daarom niet te kruidig, want dan hoeven kinderen vaak al niet meer. - Laat je kind één keer per week kiezen wat jullie als avondeten eten
Je kind heef een eigen wil en een eigen voorkeur. Je kind voelt zich gehoord wanneer het één keer per week mag kiezen. Daarnaast zal het zich trots voelen wanneer je op die dag expliciet aan tafel verwoord dat het zijn/haar keuze is geweest. Geef aan dat je het door je kind gekozen eten lekker vindt. Zo leert je kind ook jóuw eetkeuzes waarderen. - Geef je kind regelmatig rauwe groenten
Vaak vinden kinderen rauwe groenten lekkerder dan gekookte, gestoomde of roergebakken groente. Veel groentesoorten lenen zich hier uitstekend voor. Zo kan je bijvoorbeeld rauwe paprika als tussendoortje meegeven naar school. Ook kan je tijdens het snijden van groenten je kind een stukje laten proeven. Het kind hoeft het echt niet meteen lekker te vinden, maar regelmatig laten proeven zorgt voor smaakontwikkeling (zie tip 4). - Gebruik voor je kind een ontbijtbord in plaats van een (groot) dinerbord
Een grote hoeveelheid eten op het bord van je kind, kan al bij voorbaat tegenzin opwekken. Het kind gaat als een berg opzien tegen de grote hoeveelheid die er op het bord ligt. Wanneer je een kleiner bordje gebruikt, dan is de hoeveelheid al snel minder én ziet het er niet als een enorme hoeveelheid uit door het kleinere formaat van het bordje. - Eet niet te laat en bij voorkeur op een vast tijdstip
Aan het einde van de middag hebben de meeste kinderen enorme trek. Ze hebben al veel energie die dag verbruikt en het is tijd om deze energie opnieuw aan te vullen (in de vorm van voeding). Zorg daarom voor een vast ritme in het voedingspatroon. Lukt dat niet? Geef je kind dan een stuk fruit of een beetje rauwe groente terwijl je het eten aan het bereiden bent. Dan krijgt het meteen goede nutriënten binnen. - Gebruik eten en drinken niet als straf of beloning
Vaak wordt het toetje als straf of beloning voor slecht of goed eetgedrag gebruikt. Het is goed om te weten dat je kind hiermee een ongezonde relatie tot voeding kan ontwikkelen. Gebruik liever geen straf wanneer het kind niet zo goed heeft gegeten, maar spreek met je kind af dat je graag de volgende keer wilt dat het iets meer eet dan vandaag. En gebruik als beloning bijvoorbeeld stickers, en ga bij een vol stickervel gezellig samen naar de bioscoop naar keuze van het kind.
Elk kind is anders, elke situatie is anders. Deze tips zijn algemeen en kunnen door de meeste ouders/verzorgers worden ingezet. Wil je graag persoonlijk advies in jouw specifieke situatie? Neem dan gerust eens contact met mij op!