Ons lichaam rekent er iedere dag weer op dat het voldoende vitaminen en mineralen krijgt aangereikt om naar behoren te kunnen functioneren. Inmiddels weten de meesten onder ons wel zo’n beetje waar de juiste vitaminen in zitten, maar wat weten we nu eigenlijk over mineralen?

Wat zijn mineralen?
Mineralen zijn essentiële micro nutriënten, oftewel micro voedingsstoffen. Ons lichaam kan deze stoffen niet zelf aanmaken. We zijn hierbij dus volledig afhankelijk van hetgeen we door voeding binnen krijgen. Gelukkig betekent het woord ‘micro’ dat we de hoeveelheid die we nodig hebben, dermate gering is dat de kans op een tekort klein is. Echter, in tegenstelling tot wat veel bronnen beweren, kan je in Nederland wel degelijk een mineralentekort oplopen!

De werking van mineralen
In elke cel in ons lichaam komen mineralen voor, in verschillende hoeveelheden. Deze mineralen zijn belangrijk om de cellen goed te laten functioneren. Mineralen helpen bij de omzetting van voeding in bouwstoffen voor het lichaam.

Mineralen versus spoorelementen
Mineralen worden vaak in één adem genoemd met spoorelementen, maar er is wel degelijk een tweedeling te maken binnen de groep mineralen. Deze tweedeling bestaat uit de hoeveelheid die we ervan nodig hebben en ziet er als volgt uit:

Macro-elementen:
De mineralen; we hebben per mineraal ruim boven de 100 milligram per dag nodig (borium, calcium, chloride, fosfor, germanium, kalium, kobalt, magnesium, natrium)

Micro-elementen:
De spoorelementen; we hebben per spoorelement minder dan 100 milligram per dag nodig (ijzer, jodium, fluoride, zink, koper, chroom, selenium, mangaan, molybdeen, silicium, vanadium)

Verschil tussen vitaminen en mineralen/spoorelementen
Een gezonde voeding met pure onbewerkte voedingsmiddelen is noodzakelijk voor onze dagelijkse vitaminen en mineralen. Deze voedingsstoffen zorgen dat belangrijke processen in ons lichaam plaats kunnen vinden of in stand worden gehouden. Toch is er een verschil tussen vitaminen en mineralen: vitaminen komen voor in de ‘levende’ natuur oftewel ze worden door bepaalde planten en dieren aangemaakt. Mineralen en spoorelementen worden door planten opgenomen uit de aarde of door dieren uit hun voeding en water; deze maken dus onderdeel uit van de ‘dode’ natuur. Mineralen en vitaminen zijn dus delfstoffen. Zowel vitaminen en mineralen kunnen niet door ons lichaam worden aangemaakt, we zijn dus afhankelijk van een gezonde voeding. Een goede reden om puur en onbewerkt te eten dus!

Het ontstaan van een mineralen tekort
Een mineralentekort kan drie verschillende oorsprongen hebben:

1. Een vruchtbare volle grond voor het telen van gewassen bevat een diversiteit aan mineralen. Doordat er tegenwoordig meer gebruik wordt gemaakt van kunstmest of andere wijzen van telen om de groei van de gewassen te bevorderen, worden de natuurlijke stoffen uit de bodem worden weggelaten.
2. Kauwen is een belangrijk proces bij het eten. Niet alleen omdat je maag de voeding in kleinere stukjes krijgt aangereikt en de voeding daardoor makkelijker verteerbaar is, maar ook omdat door het kauwen de juiste voedingsstoffen worden vermengd met ons basisch speeksel. Zo worden mineralen opgenomen door ons mondslijmvlies en kan het via deze weg in ons bloed komen. Wanneer we onze voeding niet goed kauwen, dan komen de benodigde mineralen terecht in onze maag en valt het ten prooi aan ons maagzuur.
3. Mineralen zijn noodzakelijk voor onze cellen, die deze mineralen gebruiken op momenten dat er prikkels binnen komen. Deze prikkels kunnen mentaal, zoals bv stress, fysiek, zoals bv sport, of energetisch zijn. Onder energetisch valt bijvoorbeeld de straling van je mobiele telefoon. De prikkels die we binnenkrijgen overstemt helaas maar al te vaak de prikkels die je lichaam, oftewel de cellen van je lichaam, aan kunnen. Met als gevolg een overmatig gebruik van mineralen (tegenover een onvoldoende aanvulling ervan).

Wanneer supplementen gebruiken?
Hoewel we tegenwoordig veel (té veel) eten, krijgen we toch te weinig voedingsstoffen binnen. Over het algemeen kan dit komen door enerzijds de afgenomen voedingswaarde in ons voedsel, en anderzijds door het leefpatroon van vele mensen (gemaksvoedsel, roken, alcohol). Wanneer lichamelijke klachten ontstaan waarvan men de oorsprong niet kent, is een bezoek aan de huisarts niet ongewoon. Deze schrijft een medicijn voor (chemische middelen) die uiteindelijk de klacht mogelijk verlichten maar ook zorgen voor bijwerkingen elders in het lichaam. Mijn werkwijze is daarom altijd eerst mij te verdiepen in de lichamelijke klachten, de leefstijl, het voedingspatroon, het bewegingspatroon en de mentale gesteldheid. Aan de hand hiervan kunnen aanpassingen worden gemaakt en indien nodig supplementen worden voorgeschreven. Mijn voorkeur gaat er naar uit eventuele supplementen tijdelijk te gebruiken omdat ik ervan uitga dat een van oorsprong gezond lichaam zelf een goede balans weet te creëren en houden. Suppleren dus noodzakelijk? In sommige gevallen (tijdelijk) wel.

Wat zijn de celzouten van dr. Schüssler?
Dr. Schüssler (1821 – 1898) was een algemeen arts, die werkte als arts, chirurg en verloskundige. Hij interesseerde zich met name in de homeopathie, maar vond de hoeveelheid homeopathische middelen (inmiddels ruim 2000) veel te veel. Hij ontdekte de celzouten, oftewel de mineralen, die in elke cel in meer of mindere hoeveelheid moeten voorkomen. Bij een tekort ontstaat een vermindering van vitaliteit en gezondheidsproblemen. Hij ontdekte 11 celzouten die van essentieel belang zijn voor een goede gezondheid. Later is deze lijst uitgebreid met nóg een celzout, en weer later zijn er combinaties ontwikkeld, waardoor de lijst nu bestaat uit 24 celzouten. Zelf werk ik graag met de celzout therapie van dr. Schüssler, vanwege de overzichtelijkheid, betrouwbaarheid en werkzaamheid.

De mineralen en spoorelementen voor jou op een rijtje

Borium

• Effect: verhoogt oestrogenenproductie reduceert hoeveelheden calcium en magnesium die via urine verloren gaat, verbetert omzetting en werking vit D, verbetert hersenfuncties, concentratie en geheugen
• Tekort: breekbare botten, botontkalking, groeiachterstand, stress en overgangsklachten. Ook versterkt het een vit B-tekort
• Teveel: misselijkheid, braken, haarverlies, huiduitslag, vermoeidheid, hoofdpijn, diarree, rusteloosheid en nierbeschadiging
• Goede bronnen: fruit, groenten (met name broccoli)
• Aanbevolen hoeveelheid: nooit meer dan 100 milligram per dag

Calcium

• Effect: is in de grootste hoeveelheid (ca 1,5 kg) in het lichaam terug te vinden! Hiervan is 99% aanwezig in botten en tanden. Het resterende deel bevindt zich in de organen, het bloed en de spieren. Speelt rol bij bloedstolling, spiercontractie, zenuwgeleiding en immuniteit. Helpt osteoporose voorkomen, voorkomt hartklachten, houdt de huid gezond, verlicht spierkramp in de benen, is nodig voor het doorgeven van zenuwimpulsen en spierfuncties. Ons maagzuur is belangrijk voor absorptie calcium
• Tekort: voorraad calcium in het bot wordt dan flink aangetast. Veroorzaakt spierkramp bij zuigelingen, osteoporose bij ouderen. Osteomalacie (beenverweking) indien het tekort ontstaat door een tekort aan vit D. Ook: vertraagde bloedstolling en spierkrampen
• Teveel: bij een hogere doses dan 2000 milligram kan het hypercalcemie (calciumneerslag in de nieren) veroorzaken. Kan daarnaast de opname van ijzer, zink, magnesium en fosfor verstoren. Ook kunnen er nierstenen ontstaan en kan de botopbouw in het gedrang komen, waardoor botten zwakker worden
• Goede bronnen: groene groente, kaas, noten, hard kraanwater, zeewier, sardines, sesamzaad, zuivelproducten
• Aanbevolen hoeveelheid: 800 milligram per dag

Chloride

• Effect: komt met name voor in keukenzout. Het is samen met natrium en kalium nodig voor een goed evenwicht in de vochthuishouding van het lichaam. Daarnaast komt chloride ook voor in maagzuur, in de vorm van zoutzuur. Het bevordert de reinigende werking van de lever, helpt de longen bij de uitscheiding van koolstofdioxide, is betrokken bij het transport van onze hormonen en onderhoudt de gezondheid van gewrichten en pezen
• Tekort: omdat chloride in bijna alle voedingsmiddelen wordt verwerkt, kunnen geen tekorten ontstaan
• Teveel: geen nadelige effecten bekend
• Goede bronnen: zout, dat bestaat uit natrium en chloride, is de belangrijkste bron voor chloride. Daarnaast zeewier en olijven. Chloride wordt in de vorm van zout toegevoegd tijdens het fabrieksmatige productieproces, tijdens het bereiden van de maaltijd of aan tafel
• Aanbevolen hoeveelheid: maximaal 15 milligram per dag

Chroom

• Effect: zorgt voor goede werking van onze insuline en voor het handhaven van het bloedsuikergehalte en is betrokken bij de stofwisseling van koolhydraten. Speelt ook rol bij vetstofwisseling (HDL-cholesterol). Verhoogt onze algemene weerstand tegen infecties en onderdrukt het hongergevoel. Vitamine C verbetert de absorptie van chroom.
• Tekort: kan diabetes veroorzaken, zenuwziekten, hartkwalen en is betrokken bij verhoogde cholesterol en vetgehaltes in het bloed (LDL-cholesterol)
• Teveel: verhoogde glucoseconcentratie in het bloed, verhoogde cholesterolwaarden in het bloed en gewichtsverlies. Een teveel aan chroom wordt echter uitgescheiden door ons lichaam
• Goede bronnen: volkoren producten, kaas, zuivel, peulvruchten, groente en fruit (het gehalte aan chroom in groente en fruit is zeer wisselend)
• Aanbevolen hoeveelheid: 200 microgram per dag

Fluor(ide)

• Effect: fluoride is nodig voor de opbouw van tanden en botten. Het wordt opgenomen in het tandglazuur en ‘ingebouwd’ in het bot. Zo verstevigt fluoride de botstructuur en beschermt het tegen tandbederf. Kan hartklachten, verkalking van organen en spierskelet structuren voorkomen
• Tekort: tandbederf, osteoporose, onvruchtbaarheid en waarschijnlijk bloedarmoede
• Teveel: het gebruik van veel fluoridetabletten kan leiden tot bruine vlekken en strepen op de tanden. Dit worden zebratanden genoemd. Ook kunnen nieren, botten, zenuwen en spieren worden aangetast bij overmatig gebruik van fluoride. Een teveel aan fluoride kan de botsterkte teveel laten toenemen, waardoor de botten niet flexibel meer zijn en botbreuken kunnen ontstaan. Ook kunnen nieren, zenuwen en spieren worden aangetast bij overmatig gebruik van fluoride. Ook kan het verlies van eetlust veroorzaken
• Goede bronnen: een hele kleine hoeveelheid fluoride zit in vrijwel alle bewerkte voedingsmiddelen. Het komt vooral voor gewoon drinkwater, zeevruchten en Chinese thee. Daarnaast krijgen we nog veel fluor binnen door tandpasta
• Aanbevolen hoeveelheid: volwassenen 1 mg per dag en kinderen 0,25 tot 0,5 mg per dag

Fosfor

• Effect: speelt een belangrijke rol bij de energievoorziening van ons lichaam en bij enzymprocessen. Verder is fosfor nodig voor de koolhydraat-, vet- en eiwitstofwisseling. Vormt botten en tanden, zet suiker om in energie, verhoogt het uithoudingsvermogen en bestrijdt vermoeidheid
• Tekort: een tekort aan fosfor kan onder meer leiden tot verlies van eetlust, bloedarmoede, pijn in de botten, spraakproblemen, prikkelbaarheid, geestelijke verwarring, algehele matheid, neurologische symptomen, verkeerde vorming van de botten tijdens de groei bij kinderen of een toegenomen gevoeligheid voor infecties
• Teveel: bij hogere doses dan 1 gram per dag kan fosfor een verhoogde botstofwisseling veroorzaken, wat bij ouderen de kans op botontkalking kan verhogen. Verder kan een te hoge inname aan fosfor diarree veroorzaken en absorptie van ijzer, koper en zink belemmeren
• Goede bronnen: fosfor komt bijna in alle voedingsmiddelen voor. Bewerkte voedingsmiddelen als melk, gist, eieren, vis, vlees en volkorenproducten bevatten relatief veel fosfor. Daarnaast wordt fosfor in de vorm van fosfaatzout als bindmiddel toegevoegd aan voedingsmiddelen
• Aanbevolen hoeveelheid: 800 tot 1200 milligram

Germanium

• Effect: bewaart het evenwicht in het lichaam en kan daardoor een hoge bloeddruk en hoog cholesterolniveau verlagen. Versterkt ons afweersysteem en kan antivirale, anti-bacteriële en antitumorwerking hebben (wordt dan ook gebruikt als onderdeel van de behandeling van kanker)
• Tekort: waarschijnlijk een verminderde weerstand
• Teveel: kan nierschade veroorzaken
• Goede bronnen: knoflook, ginseng, zemelen, volkoren tarwebloem, groente, zaden en zuivel
• Aanbevolen hoeveelheid: niet bekend

IJzer

• Effect: ijzer is een belangrijk bestanddeel van hemoglobine, en dus voor vervoer van zuurstof via ons bloed door het hele lichaam. Daarnaast ondersteunt ijzer het immuunsysteem en draagt het bij aan onze energievoorziening. Er zijn verschillende soorten ijzer: heemijzer en non-heemijzer
• Tekort: duizeligheid en een verminderd concentratievermogen. Ook hoofdpijn, bleekheid, gebrek aan eetlust, kouwelijkheid. Een duidelijk tekort aan ijzer leidt tot bloedarmoede (anemie)
• Teveel: een te hoog ijzergehalte in het lichaam kan leiden tot chronische vermoeidheid of vergiftiging van de lever, de milt en andere organen, tot constipatie en groeistoornissen bij kinderen
• Goede bronnen: granen, bladgroenten, peulvruchten, bonen
• Aanbevolen hoeveelheid: 50 – 75 milligram per dag

Jodium

• Effect: jodium is nodig voor de vorming van schildklierhormonen die belangrijk zijn voor de groei en de stofwisseling. Jodium is eveneens van belang voor het goed functioneren van het zenuwstelstel en ondersteunt de energievoorziening
• Tekort: bij een tekort aan jodium kan “krop” (struma) ontstaan. Hierbij zwelt de schildklier op. Bij kinderen heeft dit een achterstand in de lichamelijke en geestelijke groei tot gevolg. Bij volwassenen vertragen de reacties, houden de weefsels vocht vast en vermindert het denkvermogen
• Teveel: schildkliervergroting bij een reeds aanwezige hypothyreoïdie. Soms: over stimulering van de schildklier waardoor hyperthyreoïdie ontstaat. Hierdoor kunnen klachten ontstaan als slapeloosheid, nervositeit, toename van eetlust en gewichtsverlies
• Goede bronnen: kan van nature voorkomen in zeewater, in aarde en in drinkwater. Ook melk- en melkproducten. In de Warenwet is vastgelegd dat brood en broodvervangers, vleesproducten, keukenzout en keukenzoutvervangers verrijkt mogen zijn met jodium
• Aanbevolen hoeveelheid: 150 milligram per dag

Kalium

• Effect: belangrijk bij het regelen van de bloedsuikerspiegel, onze waterhuishouding, bij overdracht van zenuwprikkels en bij onze spierfunctie (en draagt dus bij aan een goed hartritme). Door de betrokkenheid bij de zenuwgeleiding en de spierfunctie verhoogt het atletische/sport prestaties. Daarnaast het handhaven van een normale bloeddruk
• Tekort: dit kan ontstaan door langdurige diarree, braken of laxeermiddelen. Veroorzaakt spierzwakte, overweldigende vermoeidheid, lage bloeddruk
• Teveel: bij hogere doses dan 17 gram per dag kan het spierslapte en geestelijke apathie veroorzaken, met een mogelijke hartstilstand tot gevolg. Daarnaast kan het zweren van de dunne darm veroorzaken. Een te hoge dosis komt vrijwel niet voor omdat onze nieren ons kaliumgehalte op peil houdt
• Goede bronnen: aardappelen, brood, groente, fruit (met name bananen), noten, volkorenproducten, zuivel, vlees(waren) en groenten
• Aanbevolen hoeveelheid: 2 tot 5 gram per dag

Kobalt

• Effect: is een onderdeel van vitamine B12 en is van belang voor de vorming van rode bloedcellen. Kan dus bloedarmoede voorkomen. Het verlaagt de bloeddruk en bevordert een gezond zenuwstelsel. Het helpt bij de productie van ons DNA
• Tekort: als bestanddeel van vit B12 kan het bloedarmoede veroorzaken
• Teveel: bij doses hoger dan 30 mg kropzwellingen, verminderde schildklierfunctie en hartverlammingen
• Goede bronnen: verse groente en sommige biersoorten. Is vrijwel niet als supplement verkrijgbaar, maar wel als onderdeel van een vitamine- en mineralensupplement van het B-complex
• Aanbevolen hoeveelheid: 8 microgram per dag

Koper

• Effect: werkt als antioxidant en zorgt voor het zuurstoftransport door ons lichaam. Ook is koper betrokken bij de pigmentatie van huid en haar en bij bindweefsel- en botvorming. Koper is ook van belang voor een goede werking van ons zenuwstelsel, ons immuunsysteem en draagt bij aan de energievoorziening van ons lichaam. Tenslotte bevordert het de ijzeropname
• Tekort: bloedarmoede, vermindering van het afweersysteem en botafwijkingen, zoals osteoporose (botontkalking), prikkelbaarheid, verlies van het smaakzintuig
• Teveel: spierpijn, dementie, overmaat aan speeksel, pijn in de buik, misselijkheid, braken en diarree
• Goede bronnen: orgaanvlees, schaal- en schelpdieren, noten en graanproducten. Ook in groente en fruit, en in cacaoproducten
• Aanbevolen hoeveelheid: 3 milligram per dag

Magnesium

• Effect: wordt ook wel het anti-stress mineraal genoemd. Magnesium is nodig voor de energiestofwisseling in het lichaam, de overdracht van zenuwprikkels en het goed functioneren van de spieren. Verder geeft magnesium stevigheid aan het skelet en is het nodig voor de opbouw van spieren. Het draagt ook bij aan de energievoorziening van ons lichaam en gaat geestelijke vermoeidheid tegen
• Tekort: laag bloedsuikergehalte, hyperactiviteit bij kinderen, nervositeit, irritatie van de zenuwen in de spieren, hartritmestoornissen, maagkrampen en vermoeidheid. Maar ook geestelijke vermoeidheid of het gevoel van ‘watten’ in het hoofd
• Teveel: lichte diarree en heel waarschijnlijk opvliegers, dorst, lage bloeddruk en heel soms verlies van de reflexen
• Goede bronnen: noten, zaden, donkergroene bladgroenten, volkoren producten, zilvervliesrijst, sojabonen, peulvruchten
• Aanbevolen hoeveelheid: 300 milligram per dag

Mangaan

• Effect: beschermt tegen vrije radicalen en voor een gezond functionerend zenuwstelsel, noodzakelijk voor vorming van botweefsel, belangrijk bij de vorming van het schildklierhormoon tyroxine, nodig voor de vrouwelijke geslachtshormonen, de hersenfunctie en voor de stofwisseling van glucose. Is daarnaast nodig voor de synthese van structurele eiwitten in het lichaam
• Tekort: geestelijke en lichamelijke vermoeidheid, slecht geheugen, nerveuze prikkelbaarheid. Speelt een rol bij diabetes, hartkwalen en reumatische ontstekingen
• Teveel: veroorzaakt beschadigingen aan het zenuwstelsel, maar komt vrijwel niet voor
• Goede bronnen: granen, volkorenproducten, rijst, noten, bladgroente, fruit, vlees, vis en thee
• Aanbevolen hoeveelheid: 2 tot 5 milligram per dag, maximaal 10 milligram per dag

Molybdeen

• Effect: speelt een belangrijke rol bij het omzetten van koolhydraten en vetten in energie. Daarnaast ook voor de botopbouw en de opname van ijzer en koper
• Tekort: onregelmatige hartslag, prikkelbaarheid
• Teveel: is giftig in hogere doses dan 10-15 milligram (dan kan jicht ontstaan)
• Goede bronnen: peulvruchten, granen, noten, orgaanvlees, zonnebloempitten, sojaolie, eieren en wijn
• Aanbevolen hoeveelheid: 0,075 tot 0,25 milligram per dag

Natrium

• Effect: natrium is nodig voor een goed evenwicht in de vochthuishouding van het lichaam, voor het samentrekken van de spieren en voor de zenuwprikkelgeleiding. Draagt samen met het mineraal kalium bij aan de regeling van de bloeddruk. Ook zorgt het voor een gezond hartritme
• Tekort: als er al een tekort voorkomt (bij ernstige diarree, zware lichamelijke inspanning of bij extreem zweetverlies) dan kan hoofdpijn, diarree, krampen en kunnen verschijnselen van uitdroging ontstaan.
• Teveel: door een teveel aan natrium worden de nieren en het hart extra belast waardoor een hoge bloeddruk kan ontstaan. Een teveel aan natrium verhoogt dus de kans op hart- en vaatziekten, maar ook op botontkalking
• Goede bronnen: komt voor in bijna alle bewerkte voedingsmiddelen en dranken. Soms ook van nature. Natrium is in bijna alle voedingsmiddelen en dranken aanwezig. In sommige voedingsmiddelen en dranken komt natrium van nature voor
• Aanbevolen hoeveelheid: 1 tot 3 gram per dag

Selenium

• Effect: selenium is een antioxidant en een onderdeel van het leverenzym. Is van groot belang bij de afvoer uit ons lichaam van giftige metalen zoals kwik. Helpt bij het regelen van de bloeddruk, verhoogt de weerstand, voor de ontwikkeling van zaadcellen en voor gezond haar. Verlicht opvliegers en andere symptomen behorende bij de overgang, verbetert de leverfunctie, biedt bescherming tegen hartkwalen en ziekten van de bloedsomloop, houdt de ogen en het gezichtsvermogen gezond
• Tekort: bij een tekort aan seleen kan er een verstoring van de werking van de hartspier optreden. Een tekort kan ontstaan als gevolg van het volgen van diëten met veel kunstmatig bewerkte voedingsmiddelen
• Teveel: is giftig in hoge doses dan 450 microgram. Veroorzaakt zwarte vingernagels en/of een knoflookachtige geur op de huid. Haren kunnen broos worden of kan veel haar verliezen
• Goede bronnen: seleen is in bijna alle voedingsmiddelen aanwezig, maar specifiek: granen, orgaanvlees (zoals lever en nier), vis en schelpdieren, knoflook, groente en paranoten
• Aanbevolen hoeveelheid: 0,01 tot 0,075 milligram per dag

Silicium

• Effect: bevordert de actieve bot groei en bepaalt ook het verhardingsproces van het bot. Het komt voor in je botten, bloedvaten, slagaderen, pezen, kraakbeen. Daarnaast heeft het – in gel vorm – een helende werking op de huid
• Tekort: breekbare vingernagels, droog dor haar, botartrose, snel veroudering huid, osteoporose, beenbreuken
• Teveel: het kan bijdragen aan de vorming van nierstenen
• Goede bronnen: zilvervliesrijst, citrusvruchten, volkoren producten. Daarnaast ook in het kruid: paardenstaart (equisetum arvense)
• Aanbevolen hoeveelheid: 20 tot 30 milligram per dag

Vanadium

• Effect: verlaagt een hoog bloedsuikerniveau doordat het het effect van insuline op de cellen na bootst. Voorkomt tandbederf, ondersteunt de productie van rode bloedcellen, bevordert normale weefselgroei en vetstofwisseling, verlaagt cholesterolopbouw in de bloedvaten en voorkomt hartklachten en –aanvallen
• Tekort: geen nadelige gevolgen bekend
• Teveel: bij te hoge doses is vanadium giftig en wordt het in verband gebracht met manische depressies
• Goede bronnen: peterselie, radijs, aardbeien, sla en komkommer
• Aanbevolen hoeveelheid: naar alle waarschijnlijkheid niet meer dan 1,8 milligram per dag

Zink

• Effect: opbouw van eiwitten (en dus groei en vernieuwing van weefsel), gezonde botten, haar en huid, en een goed geheugen. Daarnaast speelt het een rol bij de opbouw en afbraak van koolhydraten. Zink is onderdeel van het hormoon insuline en het zorgt ervoor dat het afweersysteem goed werkt. Het draagt daarnaast bij aan onze weerstand en de vruchtbaarheid
• Tekort: verminderde weerstand, haaruitval, vermoeidheid, witte plekken op de nagels, prikkelbaarheid, groeivertraging, verminderde smaak en reuk, huidafwijkingen en nachtblindheid. Zuigelingen kunnen door een tekort aan zink een groeiachterstand oplopen en ernstig ondervoed raken.
• Teveel: bij hogere doses dan 150 mg per dag kan het misselijkheid, braken, buikkrampen en diarree veroorzaken. Langdurige inname van teveel zink kan leiden tot onder andere anemie (bloedarmoede) en een vermindering van de weerstand. Een teveel komt vrijwel niet voor
• Goede bronnen: groente, paddenstoelen, volkorenproducten, eidooier, gist, vlees, schaal- en schelpdieren, rijst en tarwezemelen. Ook in gedroogde peulvruchten en in asperges
• Aanbevolen hoeveelheid: 15 tot 30 milligram per dag

Zwavel

• Effect: wordt vaak het schoonheidsmineraal genoemd omdat het ons gezond, glanzend en glad haar, een gezonde en gave huid en gezonde sterke nagels geeft. Belangrijk voor de vorming van collageen. Daarnaast helpt het de lever om gal af te scheiden, verbetert het de geestelijke functies, voorkomt het artritis en behandelt het in de vorm van zalf diverse huidaandoeningen (psoriasis, eczeem en dermatitis)
• Tekort: reumatische klachten, artritis, jicht, stijve spieren, zenuwontsteking, droog haar, broze nagels, diverse huidaandoeningen, slechte leverfunctie, brandende oogranden en brandende ogen, chronische ontsteking van de luchtwegen. Mensen die weinig eiwitten eten, kunnen tekorten vertonen.
• Teveel: kan de groei remmen
• Goede bronnen: eiwithoudende voeding zoals vlees en zuivel. Daarnaast peulvruchten, spinazie, avocado, spruitjes, kool, bloemkool, broccoli, ui, knoflook, bieslook en prei
• Aanbevolen hoeveelheid: 0,4 gram per dag

Bronnen:
– Vitamine Informatie Bureau
– www.infonu.nl
– Dr. Schüsslers celzout therapie