Ervaringsdeskundigen onder ons weten het verschil tussen hoofdpijn en migraine. Voor degenen die dat niet weten: migraine is hoofdpijn in het kwadraat, en gaat vaak gepaard met onder andere misselijkheid, overgeven en geen licht of geluid kunnen verdragen. Het niet naar school of naar je werk kunnen gaan is bij migraine in ieder geval voor de meesten een direct gevolg. Voor hoofdpijn geldt eerder een zeurend aanwezige pijn in het hoofd, wat meestal niet direct zorgt voor uitval in de dagelijkse bezigheden. Ieder mens is anders, en dus zijn de klachten voor zowel hoofdpijn als migraine uiteenlopend. Laten we eens beginnen met uiteen te zetten welke soorten hoofdpijn dan wel migraine we over het algemeen kunnen onderscheiden.
Soorten hoofdpijn/migraine
Wanneer je hoofdpijn of migraine hebt, dan wil je maar Ć©Ć©n ding, en dat is zo snel mogelijk van de pijn af. Toch is het met het oog op het voorkomen ervan in de toekomst, heel belangrijk om te bepalen om welke soort hoofdpijn/migraine het gaat. Er zijn verschillende soorten te onderscheiden:
- Clusterhoofdpijn
Dit is een aanvalsgewijze, heftig borende of snijdende pijn aan Ć©Ć©n kant van het hoofd en duurt tussen de 15 ā 180 minuten. Deze hoofdpijn kan meerdere keren per dag terugkeren en komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Clusterhoofdpijn heeft haar naam te danken aan het feit dat ze in bepaalde periodes terug komt. Ook clusterhoofdpijn kan als chronisch omschreven worden als deze meer dan veertien dagen per maand terugkeert. - Hormonale hoofdpijn/migraine
Deze hoofdpijn komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Bij vrouwen treedt deze vlak voor of tijdens de menstruatie op. Rond de overgang kan deze hoofdpijn of migraine heftiger worden - Spanningshoofdpijn
Dit is een verzamelnaam voor een aantal vormen van hoofdpijn, waarbij de kenmerken voor iedereen anders kunnen zijn. Wat over het algemeen bij een ieder die er last van heeft voorkomt, is een drukkende/klemmende pijn aan weerskanten van het hoofd, de pijn straalt uit van nek naar hoofd, je hebt last van pijnlijke en stijve schouders, je bent misselijk (niet braken) en je hebt een lichte gevoeligheid voor harde geluiden of fel licht. De pijn wordt niet erger bij lichamelijke inspanning.
Alle soorten hoofdpijn kunnen chronische aanwezig zijn. Wanneer een hoofdpijn/migraine meer dan veertien dagen per maand terugkeert, spreek je van chronische hoofdpijn dan wel chronische migraine.
Oorzaken
Er zijn vele oorzaken van hoofdpijn en migraine bekend. Met de wetenschap dat het mij niet lukt om alle oorzaken op een rijtje te zetten, wil ik hier toch de meest gangbare uiteenzetten:
- Stress
Over het algemeen is stress geen gezonde factor voor het lichaam, hoewel we onderscheid moeten maken tussen positieve en negatieve stress. Laatstgenoemde draagt zorg voor een snellere veroudering, darmproblematieken, slaaptekorten, stemmingswisselingen en nog vele andere vervelende klachten. Hieruit kan dan weer hoofdpijn of migraine voortvloeien. Positieve stress daarentegen hebben we allemaal nodig: het houdt ons lichaam waakzaam. Het zorgt voor een kortdurende verhoging van de adrenaline. Wie of wat bepaalt of het positieve of negatieve stress is? Dat ben je zelf! Waar de een het leuk vindt om examens te doen, doet een ander het āin de broekā. De manier waarop jij tegen een situatie aankijkt of er mee om gaat, is dus bepalend of het voor jou positieve of negatieve stress is en bepaalt dus of jij er wel of geen hoofdpijn/migraine van krijgt.
- Gebruik van pijnstillers
Om hoofdpijn dan wel migraine te bestrijden wordt veelal gebruik gemaakt van pijnstillers. Een vervelende bijwerking van pijnstillers is echter de verslavende werking. Bij overmatig gebruik van pijnstillers raakt je lichaam eraan gewend, en vervolgens immuun voor de werking ervan. Maar wanneer je vervolgens stopt met de pijnstillers, krijg je hoofdpijn. Een vicieuze cirkel waar vaak met moeite uit te komen is. Een andere vervelende bijwerking van pijnstillers is de verstoring van je hormoonhuishouding. Later in deze blog zal ik meer vertellen over je hormoonhuishouding.
- Slechte lichaamshouding
Spanning rond je hoofd- en nekspieren kan veroorzaakt worden door een verkeerde lichaamshouding, scheef zittende nekwervels, slijtage in de nek, te weinig spiermassa in de nek en te weinig lichaamsbeweging in het algemeen. Het is belangrijk te (laten) onderzoeken wat bij jou de oorzaak zou kunnen zijn, maar zorg zelf ook altijd voor voldoende beweging. Gewrichten en wervels gaan immers niet soepeler bewegen als ze stil blijven staan.
- Voedselproblematieken
Zonder dat je het door hebt, kan je hoofdpijn of migraine aangewakkerd worden door voeding. Om er achter te komen wat jouw voedingstrigger is, zal je de tijd moeten nemen om dat uit te zoeken. Toch kan je beginnen met wat gangbare producten die erom bekend staan hoofdpijn of migraine te kunnen veroorzaken: suiker, rode wijn, kaas, bewerkt vlees, gluten, lactose, diverse E-nummers (toevoegingen) en nachtschade familie. Laatstgenoemde is heel groot en bevat vele broertjes en zusjes. Hieronder valt ook de tabaksplant, waaruit je kan opmaken dat nicotine dus ook een bron zou kunnen zijn voor hoofdpijn of migraine. Overigens kan het nuttigen van te weinig voeding dan wel vocht Ć³f te onregelmatig eten ook hoofdpijn of migraine veroorzaken. Het uithongeren of het uitdrogen van je lichaam zorgt natuurlijk voor meer lichamelijke ongemakken.
Wat kan je er tegen doen?
Welke remedie werkzaam zou kunnen zijn is uiteraard afhankelijk van het soort hoofdpijn. Daarbij geldt ook hier: wat voor de een helpt, hoeft voor een ander niet te helpen. Wanneer de oorzaak van hoofdpijn/migraine in voeding zou kunnen liggen, is het van belang te onderzoeken wat de trigger zou kĆŗnnen zijn. Door te beginnen met het weglaten van bepaalde voedingsmiddelen, genoemd onder punt 4, kan soms al een heel eind worden gekomen. Dit is op twee manieren te onderzoeken. De eerste manier is het weglaten van Ć”l deze voedingsmiddelen in een keer, en dit minimaal een maand volhouden. Na deze maand voeg je elke volgende maand weer een voedingsmiddel toe. Neem hier echt de tijd voor, wees zeker niet ongeduldig. De andere methode is de omgekeerde volgorde: laat elke maand slechts Ć©Ć©n voedingsmiddel weg maar laat de andere genoemde voedingsmiddelen wel gewoon toe in je voedingspatroon. Wees ook in deze methode geduldig, en luister vooral goed naar je lichaam.
Hoofdpijn dan wel migraine kan ook ontstaan door sterke hormoonwisselingen, dit heet hormoon gerelateerde hoofdpijn/migraine. Er zijn twee belangrijke momenten in de cyclus van een vrouw: de eisprong (om en nabij dag veertien) en het moment vlak voor de menstruatie. Tot aan de eisprong is er een sterkere stijging van het vrouwelijk hormoon oestrogeen ten opzichte van het mannelijk hormoon progesteron, na de eisprong is dit andersom van toepassing. Wanneer het gehalte oestrogeen in het lichaam daalt, daalt ook het gehalte serotonine* (geluk hormoon) in het hoofd en de bloeddruk. Hierdoor ontstaat vaatverwijding ontstaat, wat bij sommige vrouwen de trigger is voor hoofdpijn of zelfs migraine. Het is dan ook belangrijk om je eens te verdiepen in de werking van de hormoonhuishouding. Laten we eens beginnen met oestrogenen. Wanneer oestrogenen tĆ© veel aanwezig zijn in een lichaam, dan ontstaan er klachten zoals hevige menstruaties met veel bloedverlies, pijnlijke borsten, myomen (vleesbomen) in de baarmoeder enzovoorts. Los van het feit dat dit al genoeg voor lichamelijke ongemakken zorgt, gaat een hoog oestrogeengehalte helaas vaak gepaard met een veel grotere daling van dit oestrogeen vlak voor de menstruatie, met als mogelijk gevolg: hoofdpijn/migraine. Ook heb ik serotonine genoemd in het hormonenverhaal: serotonine daalt wanneer oestrogeen daalt. Serotonine wordt wel het geluk hormoon genoemd, en heeft invloed op het humeur, pijntolerantie, slaapkwaliteit, spijsvertering, eetlust, hongergevoel. Beide hormonen, oestrogeen en serotonine, kunnen positief beĆÆnvloed worden door gezonde voeding, vermindering van stress en voldoende beweging. Echt waar! Om erachter te komen of dit bij jou werkt, is het dan ook noodzakelijk alle drie de pijlers tegelijk aan te pakken:
- Zorg voor een gezond en onbewerkt voedingspatroon
- Zorg voor een goede balans tussen gezonde stress en ontspanning
- Zorg voor voldoende en motiverende beweging
Wees niet ongeduldig
De meeste artsen hebben de neiging om pijnstillers voor te schrijven, wanneer een patiƫnt zich meldt met hoofdpijn/migraine. Al eerder in deze blog heb ik aangegeven dat deze chemische middelen van invloed zijn op je hormoonhuishouding. In sommige gevallen kan dit dus tƩgen je werken, zeker in het geval van hormonale hoofdpijn/migraine. Ten allen tijde is het van belang om eerst de trigger te zoeken die de hoofdpijn dan wel migraine veroorzaakt, zodat de symptomen uiteindelijk niet meer bestreden hoeven te worden. Hiervoor is wel een grote dosis geduld voor nodig, het lichaam laat zich helaas niet altijd direct begrijpen. Maar als de kans groot is dat jouw hoofdpijn of migraine tot het verleden behoort, dan heb je dat er voor over. Toch???